Schotland laat je niet zomaar los

Alleen al om het milde klimaat klikte het meteen in onze vakantiegroep naar het Noordelijkste puntje van Schotland. In Nederland zochten de meesten bij 32 graden naarstig naar een plekje in de schaduw, wij voelden ons prettig bij hooguit 19 graden met dagelijks wel een heerlijk verfrissend buitje. Een reis die ook zijn schaduwkanten had alleen al door de hele lange afstanden die er bijna dagelijks afgelegd moesten worden en soms saai werden. Onze chauffeur Diederick werd door zijn opdrachtgever Bolderman/Effe weg voor de leeuwen geworpen. Hij was nog maar één keer in Schotland geweest op een stedenweekend in Edinburgh. Zijn Schotlandkennis kon op de achterkant van een sigarendoosje. De overigens sympathieke West-Brabander won gedurende de reis toch onze harten, maar daarover later meer.

Door: Peter Kuijpers

Laat ik één misverstand uit de weg ruimen: Schotland is een prachtig land met een eigenzinnig karakter. Groen is de overheersende kleur en dan vooral het landschap. Dat verfrissende is nodig ook omdat de huizen en gebouwen vaak, of zeg maar altijd, grijs zijn gekleurd. Het eeuwigdurende groene landschap met soms een ruïne en de met natuursteen afgebakende weilanden bepaalde het metier. Wat een rust met geen enkel storend element was het genieten. Ons vertrekpunt was het Witte Huis in Zeeland waar door de toegenomen drukte elders geparkeerd moest worden. De koffie is nog altijd gratis en het personeel uiterst behulpzaam. Onze chauffeur was Diederick, breed lachend een vriendelijke ogende veertiger. Met hem vetrokken we uitgezwaaid door de zwaaiploeg van Bolderman richting IJmuiden waar de ferry naar Newcastle vertrok. Gezien dit pas om 17.30 uur was brachten we eerst een bezoek aan het vestigingsstadje Naarden en daarna nog kort naar het strand van IJmuiden. Beiden niet echt swingend mede door de vallende regen.  

Het vervoer van IJmuiden naar Newcastle en Newcastle - IJmuiden

Leuke peer
Voor het inschepen bij de DFDS ferry een eerste goede kennismaking met chauffeur Diederick. Niet echt het doorsnee type touringcarchauffeur. Vriendelijke veertiger maar niet getooid als de meeste collega’s met het standaard welvaartsbuikje. Dus toch maar even googelen. Nou dat gaf behoorlijk wat informatie. Hij studeerde aan de Erasmus universiteit in Rotterdam. Werd bedrijfsleider, gaf leiding aan diverse organisaties. Sprak op TEDx in Gouda en schreef columns en boeken waaronder een filosofische reisroman. Docent voor marketingvakken en was Assortimentsmanager voor Sawdee Reizen naar Afrika. Een kleine opsomming uit een grote lijst met feiten. Diederick was de touringcarchauffeur van onze reis en gaf hij toe dat hij weinig ervaring had met Schotland. Wellicht voor deze schrijver een kleine teleurstelling omdat onze eerste reis met Bolderman, naar Ierland, zo prima verlopen was met chauffeur Marleen. Maar gedurende week leerden we elkaar beter kennen. We gingen van Diederick houden ondanks zijn geklungel soms, maar deze bijsluiters typeerden hem ten voeten uit. Per saldo een leuke peer die er zich er steeds weer uit wist te praten en altijd wel een geitenpaadje vond. Om die reden kon de eventueel bezorgde Bolderman reiziger na het verhaal van Diederick steeds weer fluitend naar bed.

Goede bui
De zaken op de DFDS ferry (Denemarken) waren prima geregeld en voldeden prima aan de goede referenties die we vooraf van de overtocht gelezen hadden. Een heerlijk diner en prima schip met duidelijke aanwijzingen. Het slaapgedeelte was tot op de millimeter benut en klein. Dat wisten we eveneens vooraf. De zee was in een goede bui en de overtocht ging zonder kotszakken met een rustige nacht. Na het stipte vertrek zaterdag avond om 17.30 uur meerde we zondagmorgen om 09.15 uur af in Newcastle. In een lange rit naar Stirling, waar we de informele grens overgingen naar Schotland, werden we verwelkomd door een heuse doedelzak pijper. In het King Robert† hotel stond het dampende eten opgediend en lag de dag alweer bijna achter ons.

Nessie
Dag 3:We gaan de Schotse Hooglanden in vandaag. De bergmassieven gaan zich melden in het landschap. De eerste stop is bij Glencoe dat leuke uitzichten gaf met een origineel nagebouwde plaggenhut die ook van binnen te bezichtigen was. Het werd duidelijk dat de Schotten uit die eeuwen simpel leefden en snel tevreden waren. Iemand van onze groep maakte ons er op attent dat in Glencoe ook opnamen gemaakt zijn voor de Netflix serie: The Outlander. Na de lunch vertrokken naar een voor mij persoonlijke highlight: Loch Ness. Het werd een ware deceptie. Een elle lange reis om eindelijk ‘Nessie’ te aanschouwen op het 37 kilometer lange meer met een diepte van ruim 200 meter. Een flinke hoeveelheid water waar het monster uit de sage zich moest bevinden en blijkbaar ooit is waargenomen. Bij de parkeerplaats aan het meer mochten we niet parkeren. De reden was dat je vooraf hier een afspraak moest maken. Diederick sprak zijn keel droog, gooide al zijn charmes in de strijd, maar de parkeerwachter was niet te vermurwen.  Doorgereden naar het ‘Nessie’ visitors centre, maar ook daar bleef de deur voor ons dicht. Alleen afspraken via internet mochten naar binnen. Slechts de duikboot die buiten lag was voor ons het enige aanknooppunt met het zo geadoreerde monster. De maaltijd in het Portland Hotel in Lybster maakte de dag nog enigszins goed.

De oude duikboot waarmee ze vroeger naar Nessie speurden

Het informatie centrum met een wat wazige kaartverkoop

Skara Brea
Dag 4: Een vroegertje omdat we al om 07.15 wegreden. Het zou een topdag worden, voor mij een van de mooiste dagen van onze trip. Het vertrek was bij  John O’Groats met een vaartocht van 55 minuten naar de Orkney eilanden op een wat roestige boot. We werden opgehaald met een grote bus door een vriendelijk chauffeur die ons eerst naar een koffietentje bracht voor heerlijke koffie met idem koek. Daarna doorgereden naar Skara Brae waar oude opgravingen te zien waren. Dit goed geconserveerd prehistorisch dorp, dat lange tijd verborgen lag onder het zand, geeft een duidelijk beeld van het dagelijks leven in het stenentijdperk. Radiokoolstofdatering heeft uitgewezen dat de woningen dateren van 3100-2500 voor Christus.  Daarna het befaamde Skaill House bezocht waar Queen Elisabeth ll ons ooit voorging. Nog een kort bezoek aan The Ring of Brodgar. Een Stonehenge achtige opstelling van stenen dat sinds 1999 door UNESCO aan de Werelderfgoedlijst is toegevoegd. Van de oorspronkelijke zestig stenen zijn er nog maar 36 over en stammen eveneens af van 3000 jaar voor Christus. Onderweg zijn in de wateren rond Orkney, bij eb, scheepswrakken te zien. Schepen die in de oorlog bewust zijn afgezonken om de Duitsers de doorgang te beletten. We sluiten af met nog een foto moment en een fraai uitzicht en door naar de grote stad Kirkwall met de oude St Magnus Cathedral. De bouw van dit wat robuuste bouwwerk begon in 1137 en werd voltooid in 1152. Het is de noordelijkst gelegen kathedraal van Groot-Brittannië. Weer terug naar het vaste land en ons hotel. Een bijzonder mooie dag lag achter ons.

De woning met weinig luxe 3000 jaar voor Christus

The Ring of Brodgar. Een Stonehenge achtige opstelling van stenen dat sinds 1999 door UNESCO aan de Werelderfgoedlijst is toegevoegd

Eieren
Dag 5: Eieren en dan vooral het ontbreken ervan aan het ontbijt gaven veel gesprekstof. Bij een Engels ontbijt behoren nu eenmaal eieren vonden de meesten van ons illustere gezelschap. Dit feit ging zich als een komische rode draad door de dag met ons mee. Diederick loste het op met het verhaal dat er zich een vete in ons dorp Lybster was ontstaan met als inzet de eieren. “Er is hier geen ei meer te krijgen” sprak Diederick. Om geen spelbreker te zijn geloofden we zijn verhaal ondanks dat ze een paar kilometer verder bij de Lidle volop verkrijgbaar waren. Om 09.00 uur weggereden naar Smoo Cave een hele lange zit overigens langs soms mooie vergezichten. Helaas werd een van de passagiers ziek waar Hettie en Rijan als heuse Florence Nightingales zich over hem bekommerde en hij knapte weer op. De Smoo Cave was prachtig en de camera’s klikte hevig. Helaas was het verblijf maar kort eigenlijk veel te kort. Er waren prachtige wandelingen te doen zelfs tot diep in de kloof. Op de terugweg nog onze lunchpakketten opgehaald. Laat terug in een regenachtige entourage en pas en om half negen schoven we aan bij het avondeten.

Een fraaie blik in de Smoo Cave in een van de uiterste puntjes van Schotland

Roofvogels
Dag 6: Om 9.00 uur ons Portland hotel uitgezwaaid. De eerste stop is het mooie kasteel Dunrobin Castle. Heel toegankelijk met een mooie binnen route langs de weelde van vroeger. Buiten was nog een roofvogelshow waar de man die presenteerde continu praatte en de vogels soms wel eens vlogen. Ik heb ze hier in Nederland mooier gezien zeg ik dan. Daarna doorgereden naar Stonehaven voor een kort stop en heerlijke middaglunch. We zijn dan op weg naar ons nieuwe onderkomen in Aberdeen hotel Britannia. De reviews waren niet goed , maar dat bleek best mee te vallen. Kamers waren redelijk en het eten in de warme zaal was zeker niet slecht.    

Dennis Law ik zag hem nog spelen met Manchester United tegen PSV in Eindhoven (Rechts ben ik)

Met veel klim en afdaalwerk de mooie ruïnes van Dunnottar Castle

Aberdeen
Dag 7: Op de dag dat ons kabinet viel met een Engelse bus en chauffeur naar de ruïnes van Dunnottar Castle. Een oud kasteel hoog op een rots die ooit in miljoenen geleden jaren uit de zee omhoog is gedrukt. Een mooie wandeling omlaag en (helaas) ook weer omhoog wat best pittig was. De Efteling las ik ooit een uitspraak: “Bent u moe of slecht ter been kunt u ook om ons kasteeltje heen.” Daar was hier geen sprake van. Heel mooi een prachtig stukje natuur. Na het bezoek aan Dunnottar een wat later bleek verkeerde inschatting. De Schotse chauffeur liet ons uitstappen in hartje Aberdeen om 12.00 uur en beloofde ons om 17.00 uur op te pikken. Dat bleek een misvatting. Veel en veel te lang in een redelijk saaie stad met veel grijze gebouwen. Wel leuk dat ik het standbeeld van jeugdheld Dennis Law tegen kwam die in Aberdeen werd geboren. Een voetballer die in Europa wereldfaam maakte. Heb hem met Manchester United nog ooit tegen PSV in het echt zien spelen. Vijf uur kwam als een verlossing van een te lange dag, maar dit monument maakte veel goed. .

De Dee in een onstuimige bui met soms springende zalmen

Het mooie plein van Braemar waar the Queen en haar familie wel eens doorheen wandelde

Elisabeth ll
Dag 8: Om 9.00 aangereden naar de Bridge of Freugh over rivier De Dee. Volgens onze informatie is de rivier rijk aan zalm. Op de brug is dat een imposant gezicht. De rotsige bodem die een waterval veroorzaakt is mooi en fotogeniek. We zien zelfs een paar zalmen springen. We leggen aan in het dorpje Braemar voor we Balmoral Castle oprijden. De koninklijke Engelse familie kwam vaak in Braemar. Ze gingen naar de kerk of winkelde wat. Braemar is natuurlijk ook wereldwijd bekend vanwege de De Schotse Highland Games. We volgden vervolgens de Dee op weg naar Balmoral Castle. Het verblijf waar Koningin Elisabeth ll vaak verbleef. Ze overleed daar op 8 september 2022 en werd 97 jaar. In de balzaal werd ze drie dagen opgebaard voor ze naar Buckingham palace in Londen werd overgebracht. De Balzaal is overigens het enige plekje waar je als bezoeker toegang hebt. De rest is hermetisch afgesloten. Wel heel bijzonder een wandeling door het riante park waar elk grassprietje is gekamd. Als de dag bijna voorbij is doen we nog een poging om thee te drinken op Fraser Castle (nog wel bekend van The Outander). Helaas is het theehuis gesloten na 16.00 uur en we stonden bovendien aan de verkeerde ingang. Terug naar Aberdeen dan maar voor ons ‘galgenmaal’ in ons hotel.

 
Balmoral Castle het 'vakantiehuisje' van de Queen Elizabeth ll en bracht daar jaarlijks lange tijd door

Zelfs de zijingang is mooi 

Plassen voor een hamburger.
Dag 9: Al vroeg aangereden om 7.30 uur met als einddoel de ferry in Newcastle. Het werd zo’n dag dat alles weer een keer misging. De navigatie van Diederick liet hem behoorlijk in de steek toen hij ons een mooi uitzichtpunt wilde tonen aan een oude brug. De bus kwam via super smalle straatjes uiteindelijk weer op het punt waar we om 7.30 begonnen waren. Lunchplannen vervielen en werd het een sobere stop bij een tankstation waar geen toilet aanwezig was. Voor de dames bijzonder vervelend. Wij mannen vinden dan meestal toch wel een plekje. In het naastgelegen restaurant was wel een toilet, maar alleen mogelijk als je daar ook iets at. Zogezegd plassen voor een hamburger. De Ferry werd op tijd gehaald en wuifde de DFDS Princess Seaways ons vriendelijk toe. Opnieuw een overdadig buffet met een veelvoud aan heerlijkheden. Voor de nacht een prachtige hut met zicht op zee. Een uitstekend bed droeg zorg voor een heerlijke nachtrust.

Een heel oude brug op weg naar de Ferry  met heel veel liters verf

Afscheid
Dag 10: Bij het bekende krieken van de dag fris wakker geworden. Nog een paar uur varen naar IJmuiden en genieten van het weelderige ontbijt. Om kwart voor tien meerde de Princess Seaways af in IJmuiden. Door de douane en naar buiten waar alvast van een grote groep afscheid genomen kon worden. Wij gingen met de bus door naar het plaatsje Zeeland waar onze auto stond geparkeerd. Een reis met soms wat vervelende hobbels. Schotland is een mooi land met vriendelijke mensen. Onze groep was een goed stel inclusief chauffeur Diederick.

Adagium
Ik nader met rasse schreden de leeftijd waarop de nuance het wint van de verontwaardiging. Vanmorgen toen ik mijn woensdag wandeling maakte en op het Ham liep door de Morgenstraat in Keldonk en langs de Aa weer naar Veghel dacht ik: het is toch hier toch ook verrekte mooi en dat moet je koesteren Peter.

Hotel King Robert in Stirling 8
Kamers waren pas gerenoveerd met goede bedden
Het eten was lekker
Vriendelijk personeel
Minpuntje: geen lift

Portland Hotel in Lybster 7
Klassiek hotel met prima kamers
Eten was sober
Vriendelijk personeel
Minpuntje: geen lift

Britannia Hotel Aberdeen 7
Ongezellige entree
Kamers netjes en eenvoudig
Eten was goed in een rumoerige warme eetzaal
Personeel straalde niet echt vriendelijkheid uit
Pluspunt: wél een lift aanwezig